Hinc metuunt cupiuntque, dolent gaudentque (pars prima)
Libro xiv, capitulo ix De Civitate Dei, tractat, inter multa alia, Augustinus varios hominis affectus quibus movemur. Augustinus verba poetae Virgilii de quattuor affectibus praecipuis adhibet contra philosophos a quibus hi animi motus, non solum non tantum affectus quantum perturbationes esse habentur, sed etiam prius omnino exstirpandi ab eis dicuntur quam quis sapiens appelletur. Secundum Augustinum, non solum Christifideles sed quispiam esset monstrum si tanto animi stupore gauderet (vid. Civ. Dei xiv.9.88-92 et cf Cicero Tusc. Disp. 3.6).
Apud nos [Christi membra] ... iuxta scripturas sanctas sanamque doctrinam cives sanctae civitatis Dei in huius vitae peregrinatione secundum Deum viventes metuunt cupiuntque, dolent gaudentque, et quia rectus est amor eorum, istas omnes affectiones rectas habent.
[Cives sanctae civitatis Dei] metuunt poenam aeternam, cupiunt aeternam; dolent in re, quia ipsi in semetipsis adhuc ingemescunt adoptionem expectantes, redemptionem corporis sui; gaudent in spe, quia fiet sermo, qui scriptus est (Rom. 8:23) Absorta est mors in victoriam (1 Cor. 15:54).
Item metuunt [hi cives] peccare, cupiunt perseverare; dolent in peccatis, gaudent in operibus bonis.
Haec hactenus. Plura de his animi motibus et qualiter eos Christifideles recte habeant cras legere poteris. Infra in contextu est Vergilii versus:
"o pater, anne aliquas ad caelum hinc ire putandum est
sublimis animas iterumque ad tarda reuerti
corpora? quae lucis miseris tam dira cupido?"
"dicam equidem nec te suspensum, nate, tenebo"
suscipit Anchises atque ordine singula pandit.
"Principio caelum ac terras camposque liquentis
lucentemque globum lunae Titaniaque astra
spiritus intus alit, totamque infusa per artus
mens agitat molem et magno se corpore miscet.
inde hominum pecudumque genus uitaeque uolantum
et quae marmoreo fert monstra sub aequore pontus.
igneus est ollis uigor et caelestis origo
seminibus, quantum non noxia corpora tardant
terrenique hebetant artus moribundaque membra.
hinc metuunt cupiuntque, dolent gaudentque, neque auras
dispiciunt clausae tenebris et carcere caeco." Aen. vi.719-734.
Comments
Post a Comment